Kā ka luna hoʻoponopono nota: Unuhi ʻia na Ākea Kahikina. Click here to read this article in English.

Ma ka wā e pau ana ka ʻahaʻōlelo lāhui kūikawā, ua hāpai ka Lunamakaʻāinana ʻAmelika ʻo Kai Kahele i kekahi pila no ka hoʻēmi ʻana i ka palena nui koko no nā ilina a nā kānaka e hoʻolimalima ana i ka ʻāina ma lalo o ke Keʻena o Ka ʻĀina Hoʻokūʻonoʻono, ʻo ia hoʻi ka mea e hoʻomaʻalahi aku i ka hoʻoili ʻia ʻana o ko lākou ʻāina a me nā hale i kā lākou keiki a kōkoʻolua hoʻi. 

Ka Ulana Pilina Badge Olelo Hawaii

ʻO ka Hawaiian Homes Commission Act of 1921, ʻo ia ke kānāwai e koi aku i nā mea noi e hōʻoia aku i ka nui koko Hawaiʻi he 50%. ʻOi loa aku kēlā palena ma mua o ka makemake o ka ʻelele Hawaiʻi ma kēlā wā, akā ua ʻaelike ʻia ia palena i kahi ʻaelike ʻē aʻe me ka pā ʻoihana mahikō ma Hawaiʻi. 

Ua hāpai ka Lunamakaʻāīnana ʻAmelika ʻo Kai Kahele i kekahi pila no ka hoʻēmi ʻana i ka palena nui koko no nā ilina ʻāina hoʻokūʻonoʻono. 

Ma ka papahele o ka ʻAha Lunamakaʻāinana ʻAmelika, ua kapa aku ʻo Kahele i kēlā kānāwai “he huaale lāʻau ʻino e hoʻokaʻawale aku ana i nā Kānaka Maoli. Ke ola nei kēlā hoʻokaʻawale ʻia ʻana.”

ʻO kā Kahele papahana ʻo H.R. 9614, e hoʻēmi aku ana ia papahana i ka palena nui koko no nā ilina hoʻolimalima hale, mai ¼ i 1/32. Akā naʻe, mau nō ke koi ʻia ʻana o ka mea hoʻolimalima maoli a me nā mea noi e hōʻoia i ka nui koko he 50% i ke Keʻena o Ka ʻĀina Hoʻokūʻonoʻono. 

U.S. Rep. Kai Kahele introduced a bill lowering the blood quantum requirement for successors of Hawaiian homesteads. Screenshot/Kai Kahele/YouTube

Ua hoʻāpono ka ʻAhaʻōlelo i kekahi pila ma ka makahiki 2017, a ʻo ka hōʻeuʻeu ʻia akula nō ia o ka ʻAhaʻōlelo lāhui i ka hoʻololi pākuʻi ʻana i ke kānāwai ma o ka hoʻēmi ʻana i ka palena nui koko. Akā, ua hoʻomamau ʻia ka papahana no kekahi mau makahiki, a ʻo ka ʻauana akula nō ia o nā ʻohana he mau kaukani. 

E pau ana ko Kahele noho keʻena ʻana ma ka lā 3 o Ianuali, ʻo ia nō ka lā like a ka ʻAhaʻōlelo lāhui e hoʻohiki ʻia ai. ʻO Kahele, ʻo ia hoʻi kekahi Kemokalaka no Hawaiʻi, a ʻo ia wale nō ke Kanaka Maoli ma ka ʻAhaʻōlelo lāhui ʻānō, a lana kona manaʻo, e hoʻoholo ana kēia ʻAhaʻōlelo lāhui aʻe i ka papahana palena nui koko, a, “e paipai ʻia ana ia papahana e kekahi hanauna hou o nā alakaʻi politika Kanaka Maoli ma Hawaiʻi, a me ka nui lehuhelu o nā hihia ʻē aʻe e hoʻopilikia nei i ka lāhui Hawaiʻi.” 

ʻO ke kenekoa mokuʻāina ʻo Jill Tokuda, ʻo ia ka i koho paloka ʻia e noho i ko Kahele keʻena ma Nowemapa, nāna nō i hoʻohiki i ka hāpai hou ʻana i ia papahana. ʻAʻole i hoʻāʻo ʻo Kahele e koho pāloka hou ʻia, no ka mea, ua hoʻāʻo ʻo ia e lilo i kiaʻāina no Hawaiʻi me ka lanakila ʻole. 

Ua kākoʻo ʻia kēia papahana e ka ʻOhana o Harry Nathaniel, Levani Lipton, ka ʻOhana Mar, a me Lisa Kleissner.

What stories will you help make possible?

Since 2010, Civil Beat’s reporting has painted a more complete picture of Hawaii — stories that you won’t find anywhere else.

Your donation, however big or small, will ensure that Civil Beat has the resources to provide you with thorough, unbiased reporting on the issues that matter most to Hawaii. We can’t do this without you.

 

About the Author